یکی از ضروری ترین و حیاتی ترین روغن های موجود در خودرو، روغن هیدرولیک است. در واقع روغن ها نقش یک نوع روان کننده را ایفا می کنند که از ایجاد اصطکاک میان دیگر قطعات خودرو جلوگیری کرده و طول عمر آن ها را افزایش می دهند. روغن هیدرولیک اما علاوه بر این مورد، در انتقال قدرت و نرم تر کار کردن فرمان خودرو نقش دارد. در واقع این روغن هیدرولیک است که باعث می شود فرمان ماشین شما به راحتی حرکت کرده و بچرخد. گاهی این امکان وجود دارد که روغن دچار افت کیفیت شده و یا مقدار آن از حد لازم کمتر شود. در چنین شرایطی خودرو با مشکلات عدیده ای روبرو خواهد شد. در این مطلب تصمیم داریم درباره علائم خرابی و کم شدن روغن هیدرولیک فرمان صحبت کنیم.
روغن هیدرولیک که به سیال هیدرولیک نیز معروف است، به طور خاص برای ماشین هایی به کار می رود که مجهز به سیستم فرمان هیدرولیکی هستند. وظیفه اصلی آن ها انتقال قدرت در خودروست. علاوه بر سیستم انتقال قدرت، تجهیزات دیگری وجود دارند که در آن ها از روغن هیدرولیک استفاده می شود. از این جمله می توان به سیستم فرمان، بیل های مکانیکی و ترمزهای هیدرولیکی اشاره کرد.
می بینید که روغن هیدرولیک کاربردهای بسیار زیادی در خودرو دارد و از این رو نقص در عملکرد آن می تواند خودرو را با مشکلات بزرگی روبرو کند. به طور کل سیستم های هیدرولیکی زمانی از عملکرد درستی برخوردارند که تراکم پذیری روغن هیدرولیک به کار رفته در آن ها برابر با صفر باشد. روغن هیدرولیک در دو نوع نفتی و سنتتیک به بازار عرضه می شود. این روغن ها علاوه بر راحت تر کردن چرخش فرمان خودرو کاربردهای دیگری نیز دارند.
به عنوان مثال قدرت بالای این روغن باعث شده تا بتوان از آن در ماشین های سنگینی همچون جرثقیل استفاده کرد. برخی افراد بر این باورند که روغن هیدرولیک همان روغن موتور خودروست. اما بایستی بگوییم این دو نوع روغن کاملا متفاوت از یکدیگر بوده و عملکرد متفاوتی نیز دارند. روغن هیدرولیک یک نوع روغن پایه به شمار می رود که در تولید آن از برخی افزودنی ها برای استفاده در سیستم فرمان خودرو بهره گرفته شده است.
حالا که با روغن هیدرولیک آشنا شدید، بد نیست بدانید که وظیفه این ماده تسهیل کنترل خودرو است. به عبارت ساده تر این ماده امکان آن را فراهم می کند که نیرو صادره از فرمان خودرو راحت تر به چرخ ها انتقال پیدا کند. پس با وجود آن دیگر نیازی نیست راننده انرژی زیادی را صرف حرکت دادن فرمان کند. نحوه کار آن نیز بدین صورت است که بین قطعات فرمان خودرو حرکت می کند و از طریق خنثی سازی حرارت موجود میان آن ها، قطعات را روانکاوی می کند. این نوع روغن، رانندگی را به یک تجربه ماندگار تبدیل می کند و احتمال بروز حوادث جاده ای را به صورت قابل ملاحظه ای کاهش می دهد
در خودروهای قدیمی که از سیستم فرمان هیدرولیکی بی بهره بودند، استفاده از روغن هیدرولیک رایج نبود. در صورتی که تجربه رانندگی با این خودروها را داشته باشید، به خوبی متوجه تفاوت این خودروها با خودروهای هیدرولیکی امروز می شوید. اصولا خودروهای مدرن امروزی که از روغن هیدرولیک در سیستم فرمان خود بهره می برند، بسیار نرم تر و روان تر کار می کنند.
با اینکه روغن هیدرولیک طول عمر نسبتا بالایی دارد، اما نباید نسبت به کیفیت و عملکرد آن بی توجه بود. در واقع لازم است هر چند وقت یکبار شرایط روغن بررسی و کنترل شود. اما عمر مفید این روغن چقدر است و چه زمانی می بایست برای تعویض آن اقدام کرد؟ در پاسخ به این سوال بایستی بگوییم که زمان تعویض این روغن دقیقا مشخص نیست.
بهترین راهی که می توان از طریق آن پایان عمر روغن هیدرولیک را تشخیص داد توجه به مشخصات ظاهری آن است. شما بایستی به طور مرتب شرایط ظاهری روغن را مورد بررسی قرار دهید. مواردی از قبیل؛ رنگ روغن، بوی روغن و گرانروی آن. همچنین به کمک صداهایی که از داخل خودرو شنیده می شوند می توان به شرایط روغن هیدرولیک پی برد. در ادامه با علائم خرابی و کم شدن روغن هیدرولیک فرمان آشنا می شویم.
یکی از علائم خرابی روغن هیدرولیک، تغییر وضعیت شکل و مشخصات ظاهری آن است که به عنوان ساده ترین و راحت ترین راه شناسایی مشکل از آن یاد می شود. شما می توانید با بررسی و کنترل رنگ و بوی روغن، به خرابی و فاسد شدن آن پی ببرید. اما چگونه؟
زمانی که روغن هیدرولیک خریداری می کنید، اگر محصول شما مرغوب و درجه یک باشد، متوجه خواهید شد که نه تنها بویی از آن به مشام نمی رسد، بلکه رنگی شفاف دارد. با در نظر گرفتن این موارد می توانید به خرابی یا فاسد شدن روغن پی ببرید. اگر روغن شما بوی خاصی گرفته و یا رنگ آن تیره شده است، این یکی از علائم خرابی روغن است و به شما می گوید که بایستی روغن فاسد شده را به سرعت تعویض کنید.
همچنین بخوانید: نکات خرید روغن هیدرولیک
در صورتی که روغن هیدرولیک استفاده شده دچار خرابی و یا افت کیفیت شده باشد، زمانی که خودرو را به حرکت در می آورید و مخصوصا در حین چرخش فرمان خودرو، صداهایی از ماشین به گوش خواهند رسید. صداهایی همچون قیژ قیژ که در سیستم تعلیق، سیستم هیدرولیک و موتور خودرو تولید می شوند. دقت کنید که مهم ترین وظیفه روغن هیدرولیک روان سازی چرخش فرمان خودروست. اگر کار با فرمان خودرو برای شما مشکل باشد، قطعا نشان از خرابی و نشتی در روغن هیدرولیک است که بایستی به سرعت برای تعویض و رسیدگی به آن اقدامات لازم انجام شود.
فرمان هیدرولیک خودرو برای اینکه بتواند قدرت هیدرولیکی لازم را تولید کند، نیاز به یک سیستم پرفشار دارد. خراب شدن هر کدام از آب بندها از جمله، کاسه نمدها و اورینگ های داخلی می توانند از مهم ترین دلایل روغن ریزی و کم شدن میزان روغن هیدرولیک درون خودرو باشند. از دیگر عوامل کم شدن روغن هیدرولیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
با شناسایی صحیح هر کدام از این عوامل می توانید به سرعت با مشکل نشتی و روغن ریزی خودرو مقابله کرده و از ورود آسیب های جدی تر به آن جلوگیری کنید.
پیش از این با علائم خرابی روغن هیدرولیک و نحوه تشخیص آن آشنا شدیم. در این بخش تصمیم داریم به نحوه بررسی خرابی روغن از طریق مخزن آن بپردازیم. در واقع شما می توانید به کمک مخزن روغن، شرایط آن را مورد بررسی قرار دهید. برای بررسی کردن خرابی روغن هیدرولیک از طریق مخزن می توانید به روش زیر عمل کنید.
• اگر مخزن روغن خودرو شفاف است، می توانید به راحتی میزان روغن موجود در آن را بررسی کنید. علاوه بر این، تمامی مخازن بر روی درب خود به یک گیج روغنی مجهز هستند که می توانید از آن نیز برای این منظور استفاده کنید.
• روی دیواره بیرونی مخزن دو عبارت با عنوان Hot و Cold درج شده اند. عبارت Hot سطح روغن را برای مواقعی نشان می دهد موتور خودرو برای مدتی کار کرده و عبارت Cold نیز سطح روغن را برای زمانی نشان می دهد که موتور خودرو سرد است. با توجه به اینکه خودروی شما در کدام یک از این دو حالت قرار دارد، می توانید میزان روغن آن را چک کنید.
• راهکار بعدی این است که گیج تعبیه شده روی مخزن را بیرون آورده و بررسی کنید که به چه مقدار به روغن آغشته است. برای کسب نتیجه دقیق تر بهتر است گیج را به کمک یک دستمال کاملا تمیز کنید. اگر روغن هیدرولیک شفاف و به رنگ کهربایی باشد، این یعنی کیفیت خوبی داشته و دچار خرابی نشده است.
• اگر روغن هیدرولیک به رنگ سیاه یا قهوه ای سوخته درآمده باشد، این یعنی روغن تحت تاثیر آلودگی ذرات پلاستیکی موجود در سیستم فرمان قرار گرفته و می بایست به سرعت تعویض شود.
• در صورتی که روغن هیدرولیک مناسب در اختیار ندارید، می توانید از واسکازین گیربکس های اتوماتیک استفاده کنید. واسکازین از نظر ویژگی و نحوه عملکرد شباهت زیادی به روغن هیدرولیک دارد.
در صورتی که به هر دلیلی نسبت به خرابی و نشتی روغن هیدرولیک خودروی خود بی توجه باشید، این اتفاق پیامدها و عوارضی را برای شما به دنبال خواهد داشت. از مهم ترین پیامدهای تعویض نکردن روغن هیدرولیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• کار کردن خودرو با روغن هیدرولیکی که دچار افت سطح کیفی شده می تواند باعث سایش قطعات به کار رفته در سیستم فرمان شود.
• علاوه بر ساییدگی، احتمال بروز مشکلاتی همچون خوردگی و شکستگی اجزای سیستم فرمان نیز وجود دارد.
• به دلیل استفاده از روغن هیدرولیک فاسد شده، آلودگی ها، درون لوله ها و مخازن رسوب کرده و سبب گرفتگی آن ها می شوند.
• کار نکردن درست سیستم فرمان منجر به حرکت سخت خودرو می شود و این مسئله در جاده های بیرون از شهر و پیچ های حساس می تواند به شدت خطر آفرین باشد.
با توجه به این موارد می توان نتیجه گرفت که غافل بودن از شرایط روغن هیدرولیک می تواند امنیت ما را در سفر به خطر بیندازد. نکته ای که در استفاده از روغن هیدرولیک بایستی به آن دقت داشته باشید این است که به هیچ عنوان روغن های هیدرولیک مختلف را با یکدیگر ترکیب نکنید. حتی در صورتی که این روغن ها از ویسکوزیته یکسانی برخوردار باشند. این کار می تواند در عملکرد سیستم فرمان خودرو اختلال ایجاد کند.