عوارض تعویض نکردن روغن موتور

احتمالا شما هم شنیده اید که روغن موتور در خودرو، نقش قلب تپنده آن را داشته و یک مایع حیاتی برای عملکرد درست خودروست. بررسی ها نشان می دهند که روغن موتور یک روان کننده عالی برای خودروست و کیفیت رانندگی ما به صورت مستقیم بستگی به کیفیت روغن موتور استفاده شده در آن دارد. این محصول مانند بسیاری دیگر از سیالات و روان کننده ها در طول زمان کارایی و کیفیت اولیه خود را از دست می دهد. بنابراین یکی از توصیه های کلیدی به رانندگان خودرو این است که به طور مرتب روغن موتور را چک کرده و در صورت لزوم آن را تعویض کنند. در این مطلب تصمیم داریم با عوارض تعویض نکردن روغن موتور آشنا شویم و از حساسیت این موضوع پرده برداریم.

عوارض تعویض نکردن روغن موتور

روغن موتور در طول زمان بر اثر فعالیت مداوم خودرو، دچار کثیفی، آلودگی و در نتیجه افت کیفیت می شود. بنابراین نمی توان در چنین شرایطی انتظار داشت که روغن، کارایی اولیه خود را داشته باشد. عوارض تعویض نکردن روغن موتور می تواند جنبه های مختلفی داشته و به شکل های گوناگونی خود را نشان دهد. در صورتی که نسبت به این مسئله بی توجه بوده و رسیدگی های لازم را در زمان مناسب انجام ندهید، قطعا مشکلات عدیده ای برای خودرو و قطعات مختلف آن به وجود می آید که در نهایت شما را متحمل صرف هزینه های زیادی می کند. 
تصور اینکه خودرویی بدون روغن یا با روغن بی کیفیت فعالیت کند غیرممکن است. این روغن موتور است که باعث می شود تا قطعات فلزی مختلف خودرو بدون ایجاد هیچ گونه اصطکاکی بر روی یکدیگر به حرکت درآیند. در صورتی که چراغ روغن خودرو آلارم داد و روشن شد، حتما اقدام به بررسی آن کنید. این احتمال وجود دارد که مشکلی برای روغن به وجود آمده و کیفیت آن نیز افت کرده باشد. مهم ترین اقدامی که در چنین شرایطی بایستی انجام دهید، تعویض روغن موتور است. اما بیایید ببینیم اگر نسبت به تعویض روغن موتور بی توجه باشیم و از آن برای مدت های طولانی استفاده کنیم چه پیامدهایی به دنبال خواهد داشت؟ در ادامه مهم ترین عوارض تعویض نکردن روغن موتور را مورد بررسی قرار می دهیم.

1-ایجاد اصطکاک و ساییده شدن فلزات درون خودرو

هرچه دیرتر نسبت به تعویض روغن موتور اقدام کنید، کثیفی و آلودگی داخل آن بیشتر می شود. شاید بگویید فیلترها برای حذف آلودگی هستند و این کار را آن ها انجام می دهند. بله فیلتر می تواند آلودگی ایجاد شده درون روغن موتور را جذب و در نهایت حذف کند. اما این مسئله همیشگی نیست. فیلتر هم می تواند از انواع آلودگی ها اشباع شود و در نتیجه وظیفه خود را به درستی انجام ندهد. 
روغن موتوری که در چنین محیط آلوده ای قرار دارد به شدت زبر، خشن و غلیظ می شود در نتیجه نه تنها نمی تواند از اصطکاک قطعات فلزی جلوگیری کند، بلکه باعث ساییده شدن آن ها نیز می شود. این نکته مهم را نیز به خاطر داشته باشید. اگر برای مدت هاست که از یک روغن موتور استفاده می کنید و ظاهر آن تمیز و بدون دوده یا سیاهی است، بهتر است به کیفیت آن شک کنید. چون اصولا روغن موتور اصل در گذر زمان به دلیل جذب آلودگی ظاهری سیاه و کدر پیدا می کند و از همین طریق می توان به کاهش سطح کیفی آن پی برد.

2-کاهش خاصیت و قابلیت روان سازی 

معمولا برای اینکه روغن موتور بتواند در طول زمان کارایی خوبی داشته باشد، به آن افزودنی هایی را اضافه می کنند. از جمله این مواد می توان به روان سازها و ضد زنگ ها اشاره کرد. این افزودنی ها ماندگاری دائمی و همیشگی ندارند و در گذر زمان خاصیت خود را از دست می دهند. همین عامل باعث می شود تا روغن موتور با افت کیفی مواجه شده و در نتیجه موتور خودرو به سرعت ساییده شود. از کار افتادگی موتور خودرو یعنی از کار افتادن خودرو. پیشنهاد می شود بعد از طی حداکثر مسافت 800 کیلومتر، شرایط روغن موتور را بررسی کرده و در صورت لزوم آن را تعویض کنید.

3- سر و صدا کردن موتور خودرو

هرچه روغن موتور استاندارد و خاصیت روان سازی خود را بیشتر از دست می دهد، موتور با سر و صدای بیشتری کارش را انجام می دهد. در چنین شرایطی احساس می کنید خودرو کمی سخت و مشکل کار می کند. دلیل آن هم این است که موتور برای کار کردن دائما در حال مکش روغن است. بهترین راهکار برای حل این مشکل، تعویض روغن موتور خودروست. 
اگر در هنگام روشن بودن خودرو و حین رانندگی، صدای ضربه ای می شنوید، این صدا می تواند در اعماق موتور خودرو ایجاد نوسان کند. همین نوسان فعالیت چرخ دنده ها را تحت تاثیر قرار می دهد و در نهایت تمامی بخش های مختلف خودرو به شکلی زنجیره ای با مشکل مواجه می شوند که همگی ناشی از افت کیفی روغن موتور است. بنابراین توصیه می شود زمانی که موتور خودرو به سر و صدا می افتد در اسرع وقت نسبت به تعویض روغن موتور اقدام کنید.

4-سفت شدن دنده چرخ خودرو

سفت شدن دنده چرخ خودرو از دیگر عوارض تعویض نکردن روغن موتور است. با افت کیفیت روغن موتور، اصطکاک میان رینگ ها و پیستون خودرو بیشتر می شود، در نتیجه لرزش در موتور خودرو افزایش پیدا می کند. برای جلوگیری از آسیب به قطعات مختلف خودرو، بایستی به سرعت روغن موتور را با نمونه جدید و باکیفیت تعویض کرد.

5-کاهش میزان شتاب خودرو

هر چه از روغن بهتر و باکیفیت تری درون پیشرانه خودرو استفاده شود، عملکرد خودرو بهتر بوده و روان تر کار می کند. در صورتی که روغن موتور خود را به درستی بررسی نکرده و در صورت لزوم آن را تعویض نکنید، دچار آلودگی و کثیفی می شود. همچنین خودروی شما به مشکلاتی همچون روغن ریزی دچار می شود که می تواند فعالیت دیگر بخش های خودرو را به مخاطره بیاندازد. تمامی این موارد منجر به فعالیت کند و آهسته خودرو شده و شتاب آن را به طرز عجیبی کاهش می دهند. پس هر زمان که با کاهش شتاب خودرو مواجه شدید، حتما در اولین فرصت روغن موتور خود را تعویض کنید.

6- یاتاقان زدن موتور خودرو

هنگامی که نسبت به تعویض روغن موتور بی توجهی می کنید، این روغن به فرم لخته درآمده و به عبارتی لجنی می شود. لخته شدن روغن یعنی انتقال سخت آن توسط اویل پمپ و در نهایت گیر کردن آن در مسیر و شکسته شدن ساچمه های فنر موتور. این فرایند منجر به یاتاقان زدن موتور می شود. اصلی ترین قسمت چرخشی پیشرانه خودرو یاتاقان ها هستند که در صورت عدم ورود روغن موتور با کیفیت درون آن ها دچار مشکل و به اصطلاح یاتاقان زدن می شوند.
 دقت کنید که بروز اختلال در روند کاری یاتاقان ها می تواند خسارات متعددی را به شما وارد کند که از آن جمله عبارتند از: مشکل در اویل پمپ ها و تسمه تایم، مشکل در پیستون و متعلقات مربوط به آن، تراشیده شدن سر سیلندر و نیاز به تعویض آن، مشکل اصلی در خود بخش یاتاقان ها و... تمامی این موارد هزینه های جانبی زیادی را به دنبال خواهند داشت. پس بهترین کار برای جلوگیری از بروز چنین مشکلاتی، تعویض به موقع روغن موتور است.

7- عدم قابلیت خنک کنندگی موتور خودرو

جالب است بدانید که وظایف روغن موتور تنها به روان کنندگی و شستشوی قطعات ختم نمی شود. یکی از نقش های روغن موتور در خودرو، خنک کردن موتور است. روغن موتور معمولا این کار را به کمک اویل پمپ انجام می دهد. همانطور که چندی پیش اشاره کردیم، در صورتی که روغن موتور با افت کیفیت رو به رو شده و آلوده شود، نمی تواند به راحتی از اویل پمپ بگذرد، در نتیجه نمی تواند به درستی عملیات خنک کردن موتور را انجام دهد.

چند نکته مهم برای تعویض روغن موتور

حال که از عوارض تعویض نکردن روغن موتور به خوبی آگاه شدید، بهتر است نکاتی را در خصوص تعویض روغن موتور بدانید. این نکات به شرح زیر هستند:
• حتما از روغن موتور مناسب خودروی خود استفاده کنید. اگر خودروی شما در کلاس و تکنولوژی بالایی قرار دارد، به هیچ عنوان از روغن موتورهای با سطح کارایی کم استفاده نکنید.
• همچنین خودروهایی که دارای موتور با مدل قدیمی هستند، بهتر است از روغن موتور سطح بالا استفاده نکنند. هرچه این تفاوت میان مدل موتور و روغن موتور کمتر باشد، کارایی بهتری را نیز از روغن موتور شاهد خواهیم بود.
• اجازه ندهید حتما روغن موتور به آخرین حد از آلودگی و کثیفی برسد و سپس اقدام به تعویض آن کنید. بهتر است پیش از اینکه کیفیت روغن موتور بیش از حد افت کند، آن را تعویض کنید.
• به هیچ عنوان، روغن موتورها را به صورت ترکیبی استفاده نکنید. شاید روغن موتورها در برخی از ترکیبات اصلی با یکدیگر مشابه باشند، اما افزودنی های به کار رفته در آن ها متفاوت از یکدیگر است. در صورتی که این روغن ها و ترکیبات را با یکدیگر ترکیب کنید، امکان بروز مشکل وجود داشته و حتی ممکن است موتور خودروی شما از کار بیفتد.
• یکی از روش های مفید برای خارج کردن روغن موتور، استفاده از کاتر است. توصیه می شود هرازچندگاهی روغن موتور خود را به جای استفاده از دستگاه های مکش از بالا، با کاتر خارج کنید.